Doğum gününde ölen üstat haklı çıktı

Konstantin Kavafis

Bu denizden başka deniz yok mu? Gider o denizlere girerim, dedim ve gittim. Gerçekten de buldum o denizleri, serin ve mavi sularına daldım. Ama yüzüpte döndüğüm sahil yine o doğduğum, büyüdüğüm şehrin sahiliydi.

Bulduğum yeni şehirler, her yeni ülkeler orada yaşadığım ilk sabahın ışıkları ile yine o geldiğim şehre dönüştü.

O şehirlerde yine o eski evimizde oturdum. Birlikte büyüdüğüm dostlarımla maceralarımı paylaştım. Başka diller öğrendim ama söylemim aynı kaldı. Saçlarıma düşen ilk akı, çocukluğumdaki o aynada gördüm.

Haksın üstat, beni bu şehirden alıp götürecek gemi yok.

Bu aşşağıdaki şiiri başka bir vesile ile bana sevgili dostum Engin (Bozdağ) yollamıştı. O günden beri aklımdan çıkmıyor desem yeri var. Gayet tabii ki ben önceden de bu şiiri Hümeyranın sesinden tanıyordum ama şiir olarak etkisi bambaşkaydı. Belkide üstadın mısralarında bir halde anlarlık bulmuştum. Konstantin Kavafis'te doğduğu, sevdiği İskederiye şehrinin dışında, hatta İstanbulda dahil olmak üzere dünyanın bir sürü şehrinde, ülkesinde yaşamıştır ama onun şehri İskenderiye hep onun ardından gitmiştir.

Anlıyorum ne demek istediğini...


Şehir 

"Bir başka ülkeye, bir başka denize giderim," dedin,
"bundan daha iyi başka şehir bulunur elbet.

Her çabam kaderin olumsuz bir yargısıyla karşı karşıya;
-bir ceset gibi- gömülü kalbim.

Aklım daha ne kadar kalacak bu çorak ülkede?
Yüzümü nereye çevirsem, nereye baksam,
kara yıkıntılarını görüyorum ömrümün,
boşuna bunca yıl tükettiğim ülkede."

Yeni bir ülke bulamazsın.
Bu şehir arkandan gelecektir.
Sen gene aynı sokaklarda dolaşacaksın.
Aynı mahallede kocayacaksın;
aynı evlerde kır düşecek saçlarına.
Dönüp dolaşıp bu şehre geleceksin sonunda.
Başka bir şey umma-
Bineceğin gemi yok, çıkacağın yol yok.

Ömrünü nasıl tükettiysen burada, bu köşecikte,
Öyle tükettin demektir bütün yeryüzünde de.

Konstantin Kavafis
29. Nisan 1863 - 29. Nisan 1933 İskenderiye